Tρεις αδελφές του ΆντονΤσέχωφ

Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου

Το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας «Τρεις αδελφές» είναι από τα πιο αγαπημένα και τα περισσότερο παιγμένα θεατρικά έργα στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ο Τσέχωφ έγραψε το έργο αυτό το 1901, τρία μόλις χρόνια πριν το θάνατό του. Η τετραλογία του με τα αγαπημένα σε όλους μας έργα, δηλαδή με το Γλάρο (1895), το Θείο Βάνια (1897), τις Τρεις αδελφές (1901) και το Βυσσινόκηπο (1904) επηρέασε όσοι λίγα έργα την παγκόσμια λογοτεχνία και παραμένουν ακόμα και σήμερα καίρια και πάντα επίκαιρα.

Τα έργα του Τσέχωφ μου θυμίζουν την πραγματική μας ζωή περισσότερο από κάθε άλλο θεατρικό κείμενο και οι Τρεις αδελφές δεν αποτελούν εξαίρεση. Στις Τρεις αδελφές ο συγγραφέας δεν επικεντρώνεται σε κάποιο σημαντικό γεγονός και σε μία γρήγορη δράση αλλά στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Αυτό είναι που μου θυμίζει τόσο τη δική μας ζωή: κάθε μέρα νιώθεις πως τίποτα δε συμβαίνει αλλά κοιτάς προς τα πίσω και έχουν αλλάξει τα πάντα. Ο Τσέχωφ πάντα θα μιλάει σε όλους μας.

Άλλος ένας σημαντικός λόγος που οι Τρεις αδελφές θα είναι πάντα επίκαιρες; Το όνειρο για μια καλύτερη ζωή, για ένα λαμπρό μέλλον. Η πεποίθηση πως όσο και αν τα πράγματα τώρα δεν πάνε καλά, μας περιμένει ένα υπέροχο αύριο. Μου θυμίζει και τη φράση του Τζον Λέννον που έλεγε: «Όλα θα είναι εντάξει στο τέλος. Αν δεν είναι εντάξει, τότε δεν είναι το τέλος». Αυτό το όνειρο για ένα καλύτερο αύριο είναι αυτό που ονειρεύονται οι τρεις αδελφές, η Όλγα, η Μάσα και η Ιρίνα αλλά και όλοι εμείς μαζί τους.

Παρακολούθησα τις Τρεις αδελφές σε σκηνοθεσία του ταλαντούχου Δημήτρη Μυλωνά στο όμορφο ανακαινισμένο Θέατρο ΤempusVerum Εν Αθήναις, από την ομάδα «Εταιρεία Θεάτρου Εν Δράσει».

O πάντα πρωτοπόρος σκηνοθέτης Δημήτρης Μυλωνάς ξεκινά την παράσταση με το ετήσιο μνημόσυνο του πατέρα των τριών αδελφών Πραζόρωφ. Όλος ο 12 μελής θίασος σιγοτραγουδά. Πόσο όμορφη σκέψη και ανάγνωση ενός έργου που αγαπάμε τόσο! Πρωτοποριακή και υπέροχη σκηνοθετική σύλληψη της παράστασης.

Ο Δημήτρης Μυλωνάς με την φρέσκια ματιά του βγάζει τις Τρεις αδελφές από το στενό ιστορικό τόπο και χρόνο κατά τον οποίο γράφτηκε το έργο και μας δίνει την αίσθηση ενός έργου διαχρονικού και πολύ επίκαιρου ακόμα και το 2017, χωρίς να επεμβαίνει πάνω στο κείμενο. Ένα πολύ δύσκολο στοίχημα που το κέρδισε χωρίς καμιά αμφιβολία. Μας θυμίζει πως ακόμα και σήμερα, όλοι ονειρευόμαστε τη δική μας Μόσχα.

Οι τρεις αδελφές, η Όλγα, η Μάσα και η Ιρίνα Πραζόρωφ ζουν μαζί με τον αγαπημένο τους αδελφό Αντρέι σε μια επαρχιακή πόλη. Ζουν εκεί, αλλά η σκέψη και το μυαλό τους βρίσκονται στη Μόσχα. Η μίζερη ζωή τους δε τις ικανοποιεί. Τα όνειρά τους τα εναποθέτουν στον αδελφό τους. Τον φαντάζονται καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Καθόλη τη διάρκεια της παράστασης παρακολουθούμε την αγωνία των πρωταγωνιστών για το αν θα καταφέρουν να έχουν ένα καλύτερο αύριο και όλες τις ψυχολογικές τους μεταπτώσεις μέχρι να πάρουμε την απάντηση.

Σε διακόσια τριακόσια χρόνια μια νέα, μια ευτυχισμένη ζωή θα προβάλει. Εμείς, φυσικά, δε θα την προφτάσουμε αυτή τη ζωή, όμως γι’ αυτήν ζούμε σήμερα, γι’ αυτήν δουλεύουμε, γι’ αυτήν υποφέρουμε- τη δημιουργούμε. Και μονάχα σ’ αυτό βρίσκεται ο σκοπός της ύπαρξης και της ευτυχίας μας.

Όλες οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι καλοδουλεμένες.
Η Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου είναι μία εκπληκτική Μάσα. Πληθωρική, επιβλητική, περήφανη. Συγκλονιστική ερμηνεία.
Η Βιβή Πέτση ως Όλγα πολύ καλή στο ρόλο της. Συντηρητική, φοβισμένη, σοβαρή.
Η Ελεάνα Στραβοδήμου είναι μία εύθραυστη, ονειροπόλα Ιρίνα.

Τα σκηνικά αφαιρετικά και καλαίσθητα. Με έναν μινιμαλιστικό τρόπο βοηθούν πολύ αποτελεσματικά να εστιάσουμε περισσότερο στον εσωτερικό κόσμο των πρωταγωνιστών και όχι μόνο στον τόπο που διαδραματίζεται η ιστορία. Πολύ όμορφη ιδέα!

Όπως λέει ο σκηνοθέτης της παράστασης: «Όσο υπάρχουν κείμενα όπως Οι Τρεις αδελφές, τα σύμφωνα και τα φωνήεντα αυτής της γλώσσας είναι συναρπαστικά ανεξάντλητα». Ο Δημήτρης Μυλωνάς μας κάνει να ονειρευτούμε τη δική μας Μόσχα, τη δική μας Ιθάκη, μέσα από μία φρέσκια και νεανική, καθαρή ματιά. Στην ερώτηση «πώς ένα κλασικό έργο μπορεί να γίνει επίκαιρο και φρέσκο και να μη βαρεθείς ούτε στιγμή», ο Δημήτρης Μυλωνάς έχει την απάντηση.

Να δείτε οπωσδήποτε αυτή την παράσταση. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα! Καλό σας ταξίδι στη δική σας Μόσχα!

Ταυτότητα της παράστασης:
Μετάφραση: Αλέξανδρος Ίσαρης και Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μυλωνάς
Σκηνικά-κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Φωτισμοί: Άννα Σμπώκου
Μουσική: Παύλος Κατσιβέλης
Επιμέλεια κίνησης: Νατάσα Σαραντοπούλου

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά):

Εύα Γαλογαύρου – Ανφίσα, Φεντότικ
Κωνσταντίνος Δημητρακάκης – Τούζενμπαχ
Νατάσα Ζαγκλή – Νατάσα
Πάρις Θωμόπουλος – Αντρέι
Σπύρος Κυριαζόπουλος – Σολιόνι
Ευθύμης Μπαλαγιάννης – Κουλίγκιν
Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου – Μάσα
Βιβή Πέτση – Όλγα
Χρήστος Πλαΐνης – Βερσίνιν
Νατάσα Σαραντοπούλου – Ροντέ, Φεραπόντ
Ελεάνα Στραβοδήμου – Ιρίνα
Γιώργος Χουλιάρας – Τσεμπουτίκιν

Μέρες και ώρες παραστάσεων

Τετάρτη 19:00
Πέμπτη 20:00

Τιμές εισιτηρίων:

Γενική είσοδος: 12 ευρώ
Μειωμένο: 10 ευρώ (ισχύει για φοιτητές και άνω των 65 ετών)
Ανέργων: 8 ευρώ
Ατέλειες: 5 ευρώ

Θέατρο Τempus Verum Εν Αθήναις

Iάκχου 19, Γκάζι Τηλ: 210. 3425170

Λεντς του Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ

«Είμαι πολύ ευτυχισμένος που βρίσκομαι εδώ μαζί σας» λέει ο διάσημος συγγραφέας Λεντς, μπαίνοντας στο ήρεμο και γαλήνιο σπιτικό του πάστορα.

Και εγώ αισθάνθηκα πολύ ευτυχισμένη που παρακολούθησα αυτή την υπέροχη και συναρπαστική παράσταση στο Studio Κυψέλης από την ομάδα Θεατρίνων Θεατές. Το όμορφο, κουκλίστικο θεατράκι της οδού Σπετσοπούλας 9, τα τελευταία χρόνια μας εκπλήσσει ευχάριστα με τις πολλές και πολύ πετυχημένες διαφορετικού ρεπερτορίου παραστάσεις του.

Δύσκολο να μην συγκρίνεις τον συγγραφέα του Λεντς, τον Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ (1813-1837), με τον ήρωα της νουβέλας του, τον συγγραφέα Γιάκομπ Μικαελ Ραινχολντ Λεντς (1751-1792). O Λεντς υπήρξε σύγχρονος και φίλος του Γκαίτε και ένας από τους πρωτεργάτες του κινήματος Sturm und Drag (Θύελλα και Ορμή) που ήκμασε το 1770.

Το κίνημα «Θύελλα και Ορμή» αντιτάχθηκε στον ορθολογισμό του Διαφωτισμού και τους κανόνες και έδωσε έμφαση στην εκδήλωση συναισθημάτων και στα ανθρώπινα πάθη. Στην ουσία, ήταν μια επανάσταση κατά του γαλλικού κλασικισμού και των λογοτεχνικών συμβάσεών του και ήταν ένα κίνημα αμφισβήτησης.

Το έργο Λεντς είναι μια νουβέλα που γράφτηκε το 1836 βασισμένο στο ημερολόγιο του πάστορα Ομπερλιν. Το έργο του αυτό ο Μπύχνερ δεν πρόλαβε να το τελειώσει. Ο τίτλος «Λεντς» δόθηκε από μεταγενέστερους εκδότες.

Ο Γκέοργκ Μπύχνερ γεννήθηκε το 1813 στο Ντράμστατ στη Γερμανία. Προοριζόταν να γίνει γιατρός, είχε κλίση επαναστάτη, αλλά έμεινε στην ιστορία ως θεατρικός συγγραφέας. Πέθανε σε επιδημία τύφου στη Ζυρίχη το 1837. Προς τιμή του απονέμεται το Βραβείο Γκέοργκ Μπύχνερ.

Ο Λεντς (Ζαχαρίας Ρόχας) μετά την μοναχική πορεία του από τα βουνά, φθάνει στην κοιλάδα, στο σπίτι του φιλάνθρωπου πάστορα Γιόχαν Ομπερλιν (Μιχάλης Αλικάκος) και της ευγενικής συζύγου του Άννας (Τέτη Σχοινάκη). Εκεί ψάχνει την γαλήνη, την γαλήνη που θα του διώξει τους δαίμονες που τον βασανίζουν. Ξέρει όμως ότι «πουθενά δεν θα βρεις γαλήνη, αν δεν την έχεις ήδη μέσα σου». Και αυτός μόνο γαλήνη δεν κρύβει στη ψυχή του. Το τέρας που τον διώκει, το τέρας της παράνοιας που τον κυνηγά και έχει φωλιάσει μέσα του, θα αναστατώσει όλο το μέχρι τότε ήρεμο περιβάλλον της οικογένειας του πάστορα.

Στο δελτίο τύπου διαβάζουμε: «Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο ψυχογράφημα-πραγματική ιστορία που εξετάζει την πορεία ενός ιδιοφυούς συγγραφέα προς την τρέλα αλλά και κατά πόσο αυτή επηρεάζεται από το περιβάλλον, τις ανθρώπινες σχέσεις και τα κοινωνικά αδιέξοδα. Υπάρχει ταύτιση μεταξύ της προσωπικής αναζήτησης του μέσου σύγχρονου ανθρώπου και της τρέλας»;

Η μετατροπή του πεζογραφήματος σε θεατρικό από την μεγάλη Ροζίτα Σώκου και η σκηνοθεσία από τον ταλαντούχο, πολυμήχανο Γιώργο Λιβανό, μας προϊδεάζει θετικά για την παράσταση που θα παρακολουθήσουμε. Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Γιοβάννας Πρασίνου αυστηρά, σε γοτθικό στυλ.

Η σκηνοθεσία αρμονικά δεμένη με την ροή της ιστορίας των ηρώων. Δεν αισθάνεσαι την στενότητα του χώρου της σκηνής στην οποία άνετα κινούνται οι ηθοποιοί.

Ο Ζαχαρίας Ρόχας δίνει ένα ρεσιτάλ υποκριτικής ως Λεντς. Συγκλονιστική ερμηνεία. Ο ρόλος απαιτεί μεγάλες ψυχικές μεταπτώσεις. Σκληρός-ευαίσθητος, χαρούμενος-δυστυχής, ειρωνικός-καλοσυνάτος, κωμικός-τραγικός. Καθηλωτική και ανεπανάληπτη η ερμηνεία του. Σε όλη την διάρκεια της παράστασης ακροβατεί πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί μεταξύ πραγματικότητας και παράνοιας. Όπως με γρήγορους ρυθμούς κινείται στην σκηνή, έτσι με τους ίδιους ρυθμούς μπαινοβγαίνει από την λογική στην παραφροσύνη. Ο Λεντς κερδίζει την συμπάθειά μας. Ένας ευαίσθητος, αντισυμβατικός άνθρωπος.

Δύο κόσμοι συγκρούονται. Ο ήρεμος κόσμος του πάστορα, που είναι δοσμένος να βοηθήσει την μικρή επαρχιακή πόλη του και ο ανήσυχος, ταραγμένος κόσμος του Λεντς. Τις λίγες μέρες που μένει φιλοξενούμενος κατορθώνει να βγάλει τα προσωπεία αρκετών ανθρώπων της μικρής κοινωνίας και να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά της ζωής τους. Η φιλοξενία αρχίζει να γίνεται προβληματική και ενοχλητική για την μικρή κοινωνία του χωριού.

Η Τέτη Σχοινάκη, ήρεμη, γοητευτική, ώριμη υποκριτικά, υπομονετική, προσγειωμένη, ευθύς. Δεν παραπονείται, είναι περήφανη για ό,τι κατέφερε να προσφέρει ο σύζυγός της, ξαφνιάζεται με την αλλόκοτη και διαφορετική συμπεριφορά του Λεντς. Μας γοητεύει με την μεστή της ερμηνεία, την ηρεμία των κινήσεών της, ακόμα και με τις σιωπές της.

Ο Μιχάλης Αλικάκος, στον ρόλο του πάστορα, μας δίνει άλλη μία συγκινητική και καθηλωτική ερμηνεία. Ένας ανιδιοτελής άνθρωπος που πασχίζει να προσφέρει ηρεμία, αγάπη στο ποίμνιό του. Αγωνίζεται να βοηθήσει τον Λεντς. Καταπληκτικός.

Ο Νίκος Καραγεώργης στο ρόλο του δασκάλου Σεμπάστιαν Σάιντεκερ, σε μία ώριμη ερμηνεία του.
Ο φίλος τους Κάουφμαν, Νίκος Χαλατζίδης, πιστός στο ρόλο του.
Η Ειρήνη Καρπούζη στο ρόλο της υπηρέτριας Μάγδας δροσερή, αφελής, αφήνεται να αγαπήσει τον Λεντς. Πολύ καλή η ερμηνεία της.

Ο Λεντς του Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ θεωρείται από τις πρώτες καταγεγραμμένες μελέτες πάνω σε ψυχικές νόσους (να προσθέσουμε πως ο ίδιος είχε σπουδάσει ιατρική). Μια παράσταση για την ψυχική ασθένεια και τη θρησκευτικότητα. Ο Μπύχνερ μιλάει για την ψυχική νόσο της σχιζοφρένειας και τα συμπτώματά της με έναν τρόπο συναισθηματικά αποστασιοποιημένο, με την λεπτομέρεια, την ακρίβεια και την ψυχρότητα ενός χειρουργού.

Η ομορφιά βρίσκεται στη ζωή. Η ομορφιά βρίσκεται στα μάτια του θεατή.

Μια παράσταση που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μας μέχρι το τέλος. Απολαύστε την.

Ταυτότητα της παράστασης
Θέατρο Studio Kυψέλης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λιβανός σε ελεύθερη θεατρική απόδοση της Ροζίτας Σώκου
Σκηνικά-κοστούμια: Γιοβάννα Πρασίνου
Βοηθός σκηνοθέτη: Παναγιώτα Αγραπίδη
Μοντάζ: Αντώνης Μανδρανής
Φωτογραφίες: Κώστας Βολιώτης
Πρωταγωνιστούν:
Ζαχαρίας Ρόχας
Τέτη Σχοινάκη
Μιχάλης Αλικάκος
Νίκος Καραγιώργης
Νίκος Χαλατζίδης
Ειρήνη Καρπούζη
Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 45 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Προβολή-επικοινωνία: Νατάσα Παππά
Ημέρες και ώρες παραστάσεων
Παρασκευή στις 21.00
Σάββατο στις 18.45
Τιμές εισιτηρίων
Κανονικό: 12 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητές- θεατές άνω των 65 ετών): 10 ευρώ
Ανέργων: 7 ευρώ
Ατέλειες δεκτές