Η Τσερλίνε και το σπίτι των κυνηγών του Χέρμαν Μπροχ

Η Τσερλίνε και το σπίτι των κυνηγών του Χέρμαν Μπροχ

Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου

Στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας, που κάθε χρόνο μάς έχει συνηθίσει σε ποιοτικά έργα, παίζεται φέτος το έργο «Η Τσερλίνε και το σπίτι των κυνηγών», σε σκηνοθεσία του Γιάννη Καλαβριανού. Το έργο είναι βασισμένο στο κεφάλαιο «Η διήγηση της υπηρέτριας Τσερλίνε» από το μυθιστόρημα «Οι Αθώοι» του Χέρμαν Μπροχ. Είχα δει την παράσταση πριν χρόνια, σε μορφή μονολόγου όμως, από την μεγάλη Αλέκα Παΐζη.

Η Τσερλίνε (Μπέττυ Αρβανίτη) είναι μία αδίστακτη, εκδικητική  και ύπουλη υπηρέτρια. Έχει μεγαλώσει στο σπίτι της κόμισσας Ελβίρας, υπηρετώντας την, αλλά συγχρόνως μισώντας την θανάσιμα.  Το μίσος, η ζήλεια που τρέφει για την οικογένεια, την οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές. Αγαπά τους άνδρες που αγάπησε και η κόμισσα. Κάνει σχέσεις μαζί τους. Μισεί τους πάντες και με τον τρόπο της τους εκδικείται.

Είναι το ταξικό μίσος που οδηγεί το μυαλό της στις ακραίες  αυτές συμπεριφορές; Κατορθώνει να κατευθύνει αυτή τις πράξεις και τις συμπεριφορές όλης της οικογένειας. Έχει γίνει στην ουσία αυτή το αφεντικό και κινεί χωρίς αντίπαλο τα πιόνια της στη σκακιέρα  του ολέθρου. Το δυνατό μίσος της πληρώνουν άθελά τους και ο ανυποψίαστος νοικάρης και η νεαρή φίλη του.

Η Τσερλίνε έχει συνεχή παρουσία στην σκηνή, θέλοντας να δείξει ότι αυτή είναι το «αφεντικό», αυτή κινεί τα νήματα και καθορίζει την ζωή των υπολοίπων.  Η κόμισσα και η νόθα κόρη της, άβουλα πλάσματα στα χέρια της. H οικογένεια βρίσκεται σε οικονομική παρακμή, και αντιμετωπίζει δυσκολίες επιβίωσης, γεγονός που η πανούργα υπηρέτρια, εκμεταλλεύεται προς όφελός της.

Τα «αραχνιασμένα» σκηνικά, ίσως θέλουν να μας δείξουν την παρακμή της αριστοκρατικής οικογένειας.

Η Τσερλίνε κατορθώνει να απομονώσει τα «θύματά» της στο «Σπίτι των κυνηγών». Ζουν απόμερα, χωρίς να τους αφορούν και να τους αγγίζουν τα γύρω προβλήματα.

Η Μπέττυ Αρβανίτη καλείται να ερμηνεύσει έναν πολύ δύσκολο ρόλο και το αποτέλεσμα την δικαιώνει με άριστα.  Σκληρή, κυνική, αδιάφορη, αλλά και κάποιες στιγμές ανθρώπινη. Καταπληκτική, επιβλητική και ώριμη η ερμηνεία της. Σε εντυπωσιάζει.

Η ίδια σε πρόσφατη συνέντευξή της για τον ρόλο της σαν Τσερλίνε δήλωσε: «Δεν μπορώ ακόμα να μιλήσω για την Τσερλίνε γιατί τη ζω καθημερινά. Όμως πρόκειται για έναν, επίσης, εξαιρετικά δύσκολο ρόλο, όχι μόνο γιατί είναι ένα φοβερά πολύπλοκο πρόσωπο που κινείται οριακά και ακραία, αλλά και γιατί διηγείται και συγχρόνως συμμετέχει στη δράση. Υποκριτικά ενδιαφέρον, αλλά συγχρόνως ενεργειακά καθόλου εύκολο στη διαχείριση της έντασης».

Ως Βαρόνη η Μαρία Κατσιαδάκη μοιάζει σαν άβουλο πλάσμα, φοβισμένη, έχει πιαστεί σαν αδύναμο έντομο στα δίχτυα της αράχνης που έπλεξε η πανούργα Τσερλίνε. Συναισθηματικά ανώριμη αφήνει την Τσερλίνε να την παρασύρει στα σκοτεινά σχέδιά της. Διακρίνεις θλίψη στο πρόσωπό της. Ωριμότατη ερμηνεία.

Η Σύρμω Κεκέ ως Χίλντεγκαρντ έπαιξε όμορφα τον ρόλο της κόρης, παγερή, επικριτική, διεκδικητική, δυναμική, ειρωνική, διορατική. Μια ευχάριστη έκπληξη.

Η Εύα Σιμάτου ως Μελίττα, το αθώο αγνό κορίτσι, που εκμεταλλεύεται η Τσερλίνε, ήταν επίσης πολύ αυθόρμητη, αισθησιακή, ευαίσθητη. Πολύ καλή η ερμηνεία της.

Ο Κώστας Βασαρδάνης στο ρόλο του Ανδρέα ήταν πολύ μεστός υποκριτικά. Νέος, με την ορμή που σου δίνει η νιότη, κεφάτος, παρορμητικός. Μία μικρή σύγχυση μου προκάλεσε, όμως, όταν έπαιξε συγχρόνως τους δύο ρόλους, τον εαυτό του και τον παππού της Μελίτα.

Σπουδαίο ρόλο στη  δομή της παράστασης έπαιξαν και οι φωτισμοί  που πολλές στιγμές έμοιαζαν να «ανακρίνουν» τους ήρωες μας. Και η μουσική «έδεσε»  όμορφα την παράσταση. Πρωτότυπα, πρωτοποριακά τα σκηνικά της Ελένης Μανωλοπούλου, τα έπιπλα, αντίκες ανεβασμένες ψηλά, μου θύμισαν έκθεση μοντέρνας τέχνης. Εντυπωσιακές και οι λευκές ταινίες που μοιάζουν σαν ιστός αράχνης.

Ένα απαιτητικό έργο με ένα πολύ δυνατό κείμενο, με άριστες ερμηνείες που οι θεατρόφιλοι αξίζει να δουν!

Μην το χάσετε!

Tαυτότητα της παράστασης:

Θέατρο οδού Κεφαλληνίας, Κεφαλληνίας 18

Μετάφραση: Ελένη Βαροπούλου (του κειμένου «Η διήγηση της υπηρέτριας Τσερλίνε»)
Διασκευή: Στρατής Πασχάλης
Δραματουργική επεξεργασία-Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός
Σκηνικά-κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Μουσική επιμέλεια: Άγγελος Τριανταφύλλου
Διδασκαλία κίνησης: Αλεξία Μπεζίκη

Παίζουν: Μπέττυ Αρβανίτη, Μαρία Κατσιαδάκη, Κώστας Βασαρδάνης, Σύρμω Κεκέ, Εύα Σιμάτου
Τραγούδι: Γιώργος Γλάστρας